![]() |
Alphonse Schelpegeboren te Nevele op 6 juni 1860 |
Augusta Verweegeboren te Deynze op 15 december 1864 |
![]() |
"Op den slag gedood door het staal zijner vrienden, naar wie hij zo innig verlangde !" |
|
![]() |
Alphonse trouwde met Maria Augusta Verwee rond 1889. Ze hebben tot 1892 in Nevele gewoond en zijn daarna naar Vosselare verhuisd. Van beroep was hij wagenmaker ; een houtbewerker die gespecialiseerd was in het maken van allerlei karren. Het zijn vooral boerenkarren die door een wagenmaker geproduceerd werden. Het ijzerwerk werd door een smid gedaan. Ze hebben tien kinderen gekregen waarvan er twee jongens en twee meisjes op jonge leeftijd gestorven zijn. Van hen hebben we nog geen verdere informatie. De overige zoon en vijf dochters zijn : 1) Martha Juliana : geboren te Nevele op 16-02-1891 en overleden op 15-08-1982 te Ledeberg 2) Maurice Théodore (mijn grootvader) : geboren te Nevele op 19-07-1892 en overleden op 23-02-1957 te Vosselare 3) Louisa : geboren te Vosselare op 07-08-1893 en overleden op 01-09-1971 te Kapellen 4) Anna : geboren te Vosselare op 28-03-1897 en overleden op 07-11-1918 te Ruysselede 5) Ida : geboren te Vosselare op 05-11-1900 en overleden op 01-02-1973 te Vosselare 6) Maria : geboren te Vosselare op 27-07-1902 en overleden op 08-01-1976 te Overmere Hiernaast ziet u een foto die vermoedelijk genomen is rond 1905. Het is de oudste foto van de familie Schelpe. |
Verdere feiten zijn ons niet bekend van de periode tot augustus 1914 van de familie Schelpe-Verwee. Er zijn wel nog heelwat feiten en verhalen bekend van andere Schelpes in de streek van Nevele en zelfs van veel vroeger dan de start van de eerste wereldoorlog. Het zijn vooral verdere voorvaderen van Victor Leander en nazaten van zijn oom die als koster hun sporen hebben nagelaten. | |
![]() |
|
Het is bijna onbegrijpelijk dat Augusta en vooral Alphonse op deze foto zó verouderd zijn. De foto is maximum 12 jaar later genomen dan de vorige, tijdens de grote oorlog, terwijl Maurice aan het front was. |
|
Wat nu volgt is een stukje geschiedenis van de 'grote oorlog' dat niet zo bekend is. De ommekeer van de uitputtende stellingenoorlog is er gekomen naar aanleiding van de gemeenschappelijke offensieven van de gealieerden in de nazomer van 1918. Het Belgische leger heeft toen voor het eerst, sinds de terugtrekking in 1914, actief meegedaan aan het heroveren van Belgisch grondgebied. Voordien beperkte ons leger zich tot het verdedigen van de eigen stellingen. |
|
Grotere kaart weergeven |
![]() |
In Vosselare komen zes burgers om het leven tijdens deze beschietingen
. De eerste is Maurice Bytebier die op 30 oktober om het leven komt. Maurice is een kind van hooguit tien jaar. Op 31 oktober komt Marie De Buck om het leven.
|
|
|
|
|
![]() |
|
![]() |
Dossier aangaande oorlogsschade : VC 14-18 d157004 We zijn nu bijna 92 jaar na de feiten en dachten dat hiermee alles verteld was ... Dankzij wat zoekwerk en de bereidwillige medewerking van enkele overheidsmedewerkers hebben we een dossier kunnen opvissen waarin de omstandigheden van het overlijden van Alphonse beschreven zijn door zijn echtgenote, Gusta Verwee. Het is een dossier betreffende de oorlogsschade die het gezin geleden heeft : de enige kostwinner werd plots weggerukt en het huis met inboedel was totaal vernield. Het dossier bevat twee ingevulde documenten met een licht van elkaar afwijkende tekst . Onder de rubriek "SCHADELIJK FEIT DAT HET OVERLIJDEN HEEFT TE WEEG GEBRACHT" vinden we volgende letterlijke verklaringen van Gusta : |
|
![]() |
|
|
|
3) de omschrijving van de omstandigheden, opgetekend door Augusta op 30 juli 1919, verwijzen naar "Fransche Obussen". Persoonlijk was ik tot op heden van mening dat Vosselare en omstreken bevrijd werden door het Belgische leger, maar bij nader onderzoek (LandvanNevele, relaas van een Landegemse oorlogsvrijwilliger , bewerkt door Jan Luyssaert) blijkt Nevele bevrijd te zijn door Franse troepen. Ook in het dossier staat in de officiële stukken van de rechtbank dat het "wettelijk bewezen is dat Alphonse Schelpe getroffen is door een Fransche obus". Hieronder ziet u de (onduidelijke) tekst uit het vonnis. | |
![]() |
|
Uit de onderstaande verklaring van de onderwijzer (J. Blomme ?) en de landbouwer (Leonard Camertyn ?) kunnen we lezen hoe gruwelijk het moet geweest zijn. Het gegeven dat deze verklaring door buitenstaanders werd afgelegd kan op twee feiten duiden : ofwel was het nodig voor het dossier om "onpartijdige" getuigen te hebben ofwel waren de naaste familieleden niet aanwezig bij het gebeuren. Dit laatste ondersteunt de reeds vernoemde piste waarbij er wordt vanuit gegaan dat Gusta met de dochters gevlucht was naar Ruisselede. | |
![]() |
|
4)Volgens het verhaal dat Cecilia Schelpe altijd te horen had gekregen, was haar grootvader getroffen door een Duitse obus. Hieraan kon al onmiddellijk getwijfeld worden als de posities van de stellingen bekeken werden (zie hierboven getoonde kaart en google-maps) .
|
![]() |
Om de eerste nood te dekken heeft Gusta in Brugge,in de zaal Hulpverbond, voor ongeveer 500 fr schoenen en kleren gehaald. Wanneer ze dit juist afgehaald heeft weten we niet.
|
![]() |
![]() |
Ondanks het feit dat Gusta "maar" een café-dochter was moet ze toch een degelijke schoolopleiding genoten hebben. Zowel in het nederlands als het frans komt ze verrassend vlot uit de hoek. Hoewel mijn moeder, Cecilia Schelpe (dochter van Maurice), haar grootmoeder nooit heeft gekend herinnert ze zich dat altijd verteld werd dat Gusta een zeer belezen vrouw was ; ze was geabonneerd op het Davindsfonds en probeerde alles te lezen wat er te lezen viel. Officieel was ze van beroep naaister maar dikwijls wordt ze, zoals toen gebruikelijk was, vermeld als de huisvrouw van Alphonse. |
Ida de Kerchove d'ExaerdeJuffrouw, of Jufvrouw zoals het toenertijd geschreven werd, was de laatste telg van een adelijke familie uit Nevele. Er is zelfs een herdenkingsprentje uitgegeven ter gelegenheid van haar 100ste verjaardag. Hoe oud ze uiteindelijk geworden is weet ik niet maar zeker is dat ze in augustus 1914 nog in leven was . Dit weten we adhv het feit dat ze vermeld wordt in een dagboek van Virginie Loveling. Virginie Loveling was een tante van Cyriel Buysse en deze laatste is wellicht de bekendste Vlaming van Nevele.
|
![]() |
Maar terug naar het gedicht nu; het beslaat 4 bladzijden en bevat 12 verzen van 4 regels. Zoals u hieronder kan zien werd veel aandacht besteed aan de vormgeving. Opmerkelijk zijn ook de twee fouten die in de naam van de gevierde geschreven werden. Hieronder vindt u het gescande originele gedicht. Het was de bedoeling om het gedicht in het Vosselaars dialect op te nemen en hier ook te tonen maar dit moet nog even wachten ! |
hier youtube oma |
|
![]() |
Naast het gedicht en haar verklaringen op de documenten voor de aanvraag van het weduwepensioen zijn er nog enkele geschreven stukken bewaard gebleven van Augusta ; deze bevinden zich in de collectie van Raymond De Smedt, de kleinzoon van de jongere zuster van Gusta : Irena Verwee. Het betreft vooral postkaarten die geschreven werden rond nieuwjaar of pasen. Ook toen Irena al overleden was hield Gusta nog kontakt met haar schoonbroer Petrus Aldeweireldt en haar nichtje Juliana.
|
![]() |
Ondanks de vele tegenslagen die Gusta in het leven heeft gekend is er van haar laatste levensjaren wel geweten dat ze dol was op haar kleinkinderen. Op de foto hiernaast zie je Gusta samen met haar oudste kleindochters ; het zijn Madeleine, dochter van Martha en Julia, dochter van Louisa. Beiden zijn nog in leven. Ook was Gusta dol op Alfons, de oudste zoon van haar enige zoon Maurice. Deze woonde vlak naast haar. |
![]() |
![]() |
![]() |